Vì sao Nhật Bản lại chọn kỹ sư tại Việt Nam?

Nhật Bản luôn được biết đến là một đất nước có nền kỹ thuật phát triển hàng đầu trên thế giới. Theo số liệu của Cục Lao Động Nước Ngoài năm 2019, Việt Nam đã vươn lên vị trí số 1 trở thành quốc gia có số lượng lao động nhiều nhất tại Nhật Bản, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng nhiều ngành nghề khác nhau. Chỉ với riêng năm 2019, tổng số lao động Việt Nam tại Nhật Bản đã lên tới hơn 68.000 người, vượt qua nhiều nước khác như Đài Loan, Hàn Quốc, Malaysia…

Vì sao Nhật Bản cần nhân sự nước ngoài?

Bắt đầu từ việc già hóa dân số ở Nhật:

Người Nhật trẻ hiện nay có xu hướng không thích kết hôn. Theo số liệu từ Chính phủ Nhật Bản, năm 2018 là năm thứ ba liên tiếp số trẻ được sinh ra ở nước này chưa đến con số 1 triệu. Nhật Bản là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới và tỷ lệ sinh ở mức thấp nhất. Theo một ước tính, số người già từ 65 tuổi trở lên ở Nhật Bản chiếm gần 40% tổng dân số vào năm 2060, tăng từ mức 23% vào năm 2010. Dân số già sẽ tạo ra những gánh nặng đối với nền kinh tế quốc gia. Lực lượng lao động sẽ phải gồng mình để gánh vác hệ thống thuế và an ninh xã hội, và khiến Nhật Bản phải lựa chọn nguồn nhân lực thay thế từ những đất nước khác.

Với những ngành nghề thiếu hụt lao động trầm trọng như: cơ khí, giàn giáo, tiện phay…chính phủ Nhật Bản khuyến khích các doanh nghiệp đưa ra các chế độ đãi ngộ hấp dẫn cho nhân sự nước ngoài. Ví dụ: Bạn sẽ hưởng lương trực tiếp và hưởng toàn bộ lương từ công việc bạn làm kể cả trong thời gian thử việc; có cơ hội được làm việc tại Nhật dưới dạng visa kỹ sư (diện visa có thể gia hạn kéo dài thời gian làm việc tại Nhật lên đến 10 năm. Nếu là tu nghiệp sinh, bạn chỉ được tối đã 3 năm, và sau khi kết thúc hợp đồng, bạn sẽ phải về nước và cơ hội quay lại Nhật khó khăn hơn). Thu nhập hàng thàng tối thiểu của bạn là 180,000 yên. Sau khi trừ các khoản chi tiêu sinh hoạt, các khoản thuế thì mỗi tháng bạn sẽ có thể tiết kiệm ít nhất 100,000 yên. Số tiền tiết kiệm được của mỗi bạn sẽ tùy thuộc vào nơi bạn sống và kế hoạch chi tiêu của mỗi bạn.

Đăng cai Olympic 2020

Việc Nhật Bản được chọn là nơi đăng cai Olympic 2020 mang lại lợi ích về kinh tế, phát triển quảng bá du lịch, văn hóa, dịch vụ, nhưng ngược lại nó cũng đặt lên Nhật Bản một gánh nặng về cơ sở hạ tầng. Các ngành về xây dựng, khách sạn, nhà hàng… sẽ đặc biệt cần bổ sung một lượng lớn nhân sự có tay nghề. Nguồn nhân lực này không chỉ giúp ích cho thành công của Olympic 2020 mà còn là một bước tiền đề, một sự chuẩn bị cho tương lại của Nhật Bản khi sự già hóa dân số đang ngày càng trầm trọng tại Nhật Bản.

Vậy tại sao các doanh nghiệp Nhật Bản lại chọn kỹ sư người Việt Nam nhiều hơn kỹ sư từ các nước khác?

Chính sách mới của thủ tướng Shinzou Abe: Các chính sách kinh tế của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, còn gọi là Abenomics được triển khai từ năm 2013, gồm một tập hợp các cải cách tiền tệ, tài chính, cơ cấu kinh tế, hướng tới đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng giảm phát kéo dài trong nhiều thập kỷ qua; thúc đẩy tiêu dùng nội địa, tăng trưởng GDP và nâng lạm phát lên mức 2%. Việc thực thi chính sách Abenomics đã đem lại những kết quả tích cực cho nền kinh tế Nhật Bản trong gần 5 năm qua, đặc biệt là những thành công với 2 mũi tên đầu tiên là bơm tiền vào thị trường thông qua kích thích hệ thống tài chính và tạo việc làm thông qua chính sách nới lỏng của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) – Theo bài viết Chính sách Abenomics và những bài học với kinh tế Việt Nam của TS. Nguyễn Cẩm Tâm đăng trên tạp chí tài chính tháng 3/2018.

Theo thông tin từ Cục quản lý lao động ngoài nước – Bộ LĐTBXH, ngày 01/07/2019, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nhật Bản Yamashi Takashi và Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Việt Nam Đào Ngọc Dung đã cùng trao Bản ghi nhớ hợp tác (MOC) về khung pháp lý cơ bản để triển khai chương trình “Lao động kỹ năng đặc định”. Đây là bản thỏa thuận đầu tiên giữa Việt Nam – Nhật Bản về việc đưa người lao động đến Nhật Bản theo loại hình Visa mới – Visa kỹ năng đặc định.

Theo thông tin mới nhất từ Bộ Kinh Tế-Thương Mại và Công Nghiệp Nhật Bản, cho đến tháng 4/2020, các kỳ thi kiểm tra kỹ năng tay nghề, và năng lực tiếng Nhật dành cho lao động kỹ năng đặc định dự kiến tổ chức ở 5 quốc gia bao gồm Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Indonesia, Thái Lan, dự kiến sẽ có 1 kỳ thi 1 năm. Thi thực hành và lý thuyết theo ngôn ngữ của nước sở tại. Thông tin về các kỳ thi sẽ được đăng tải trên website của Đại Sứ Quán Nhật Bản tại Việt Nam.

Khi được cấp Visa kỹ năng đặc định Nhật Bản loại 1 (gồm 14 ngành: Xây dựng, Ngành điện – điện tử, Ngành đóng tàu, Hàng hải Nông nghiệp, Ngành hàng không, Ngành công nghiệp vật liệu, Ngư nghiệp, Ngành dịch vụ ăn uống, Vệ sinh các tòa nhà, Ngành chế tạo máy, Ngành khách sạn Ngành bảo dưỡng, Sửa chữa ôtô, Ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm và đồ uống, Ngành hộ lý)

Người lao động sẽ được hưởng những quyền lợi sau:

+ Được hưởng mức lương cao hơn mức lương tối thiểu của người Nhật
+ Thời hạn Visa tối đa lưu trú tại Nhật là 05 năm
+ Và những quyền lợi khác theo quy định của pháp luật Nhật Bản như Quy định về giờ làm thêm, làm đêm, làm vào ngày nghỉ, Mức lương tối thiểu, An toàn sức khỏe lao động…

Còn với quyền lợi của người lao động khi được cấp Visa kỹ năng đặc định loại 2 (gồm 2 ngành: Ngành Xây dựng, Ngành đóng tàu, hàng hải)

+ Được hưởng mức lương cao hơn mức lương tối thiểu của người Nhật
+ Thời hạn Visa lưu trú tại Nhật là 05 năm và không giới hạn số lần gia hạn
+ Có cơ hội xin Visa vĩnh trú tại Nhật
+ Được bảo lãnh người thân qua Nhật sinh sống và làm việc

Ở Việt Nam, hiện nay có nhiều kỹ sư có tay nghề cao, nhiều kinh nghiệm làm việc nhưng họ chưa nhận được mức lương phù hợp. Theo báo cáo khảo sát thị trường của Vietnamworks vào tháng 1/2019, với kỹ sư mới ra trường thì mức thu nhập trung bình sẽ tầm 7~8 triệu đồng, còn với những lao động khác, tùy vào số năm và kinh nghiệm đã tích lũy được thì mức lương sẽ giao động từ 10~15 triệu đồng. Kỹ sư Việt Nam có nhiều điểm mạnh như giàu kinh nghiệm, học việc nhanh, khéo tay, được đào tạo bài bản từ khi còn đang học ở trường đại học. Nhật Bản chuyển hướng sang tuyển nhân lực kỹ sư từ các quốc gia Đông Nam Á thay vì Trung Quốc như trước đây vì lí do căng thẳng giữa hai quốc gia này. Tuy còn nhiều hạn chế về ngôn ngữ, văn hóa nhưng chỉ cần có một kế hoạch quản lý, đào tạo phù hợp thì đây sẽ là một nguồn nhân lực kỹ sư chi phí thấp nhưng có chất lượng cao để các doanh nghiệp có thể lựa chọn, bổ sung vào đội ngũ nhân lực của công ty mình.

Từ cuối 2018 trở về trước, chi phí để đi xuất khẩu lao động Nhật Bản rất cao, vào khoảng 170 triệu đến hơn 200 triệu đồng. Ngoài sự tác động của bộ Lao động Thương Binh và Xã hội trong kiểm soát hoạt động kinh doanh của các công ty có biểu hiện thu phí không chính đáng từ kỹ sư đăng ký tuyển dụng làm việc tại Nhật thì các công ty của Nhật cũng đã trực tiếp về tuyển dụng tại Việt Nam, làm giảm đáng kể chi phí các kỹ sư cần bỏ ra để bắt đầu công việc mới tại Nhật. Có rất nhiều các công ty không thu phí của ứng viên, trong đó có Global Engineer.

Cơ hội đến với lao động Việt Nam ngày càng nhiều, nhưng bản thân các bạn kỹ sư cũng nên hoàn thiện chuyên môn, học thêm về tiếng Nhật để có sự cạnh tranh với các kỹ sư từ nước bạn, tạo tiền để tốt cho các bạn kỹ sư khác sau này muốn sang Nhật Bản làm việc, hay việc gia hạn hợp đồng, quay lại Nhật Bản làm việc sẽ được thuận lợi và dễ dàng. Bạn là một kỹ sư giỏi, chuyên môn cao, bạn vẫn có một công việc ổn định tại Việt Nam. Nhưng với sự phát triển về mọi lĩnh vực, môi trường trong lành, an ninh đảm bảo, đặc biệt người Nhật bản rất yêu quý đất nước và con người Việt Nam, chắc chắn cơ hội làm việc trực tiếp tại Nhật Bản sẽ giúp bạn tạo dựng một tương lai vững chắc hơn.

Qua bài viết này, hi vọng Global Engineer đã phần nào giúp bạn hiểu được nhu cầu thực tế về kỹ sư tại Nhật, lý do Nhật tuyển nhiều kỹ sư Việt Nam sang lao động là bắt nguồn từ cả hai phía: nguồn cung lao động có trình độ dồi dào của Việt Nam và cầu thực tế từ Nhật Bản, tạo nguồn thu nhập cao, ổn định cũng như các lợi ích khác về mặt lâu dài như tương lai sự nghiệp của các bạn ứng viên.

Nếu bạn đang có dự định sang Nhật theo diện kỹ sư thì hãy liên hệ với Global Engineer nhé. Công ty sẽ hỗ trợ các bạn tìm được công việc phù hợp với kinh nghiệm và mong muốn của các bạn.

Đăng ký nhận thông tin việc làm và tư vấn từ Global Engineer